Bijdrage over Voorjaarsnota met motie in het Raadsdebat op 1 juli:

De Voorjaarsnota heeft dit jaar wel een zeer bijzonder karakter. Nog geen nieuwe plannen, uitstel van besluitvorming tot er wellicht meer zekerheid en vooral meer duidelijkheid komt. De uitgangspositie voor deze Voorjaarsnota is erg gunstig; we hebben financieel gezien mooie jaren achter de rug. Maar nieuwe ontwikkelingen zetten de boel op zijn kop, nieuwe ontwikkelingen waar we als gemeente maar zeer beperkt of helemaal geen invloed op hebben en dat maakt de zaak erg lastig.

De kostenontwikkeling in het Sociaal Domein is misschien nog wel het meest zorgelijk. Het Sociaal Domein dreigt alle beschikbare ruimte in een keer op te slokken of sterker nog; het sociaal domein zorgt ervoor dat redelijke overschotten ineens omslaan in grote tekorten. De kosten van de jeugdzorg zijn niet te temmen en blijven maar oplopen, ondanks diverse genomen beheersmaatregelen. De kosten van WMO-voorzieningen, met name hulp bij huishouding, lopen volledig uit de hand als gevolg van overheidsmaatregelen en het is de vraag of je als gemeente daar aanvullend beleid op kunt nemen. Het college stelt in het raadsvoorstel dat men toch een poging daartoe wil doen en wij ondersteunen dat. Tegelijkertijd zijn onze verwachtingen van dat onderzoek niet hoog gespannen omdat er nauwelijks ruimte in dit domein aanwezig is om een eigen beleid te voeren. We moeten het eerder hebben van de compensatie die vanuit Den Haag is aangekondigd; daar zullen we binnenkort waarschijnlijk meer van horen.

Onzekerheid ook ten aanzien van de financiële effecten van de Coronacrisis. Alle lof voor het college hoe men tot nu toe met die Coronacrisis is omgegaan. Wij lezen met belangstelling de dagelijkse update van burgemeester en secretaris naar het ambtelijk apparaat. Goed dat men op deze wijze probeert om thuiswerkend personeel betrokken bij de organisatie te houden. Ook de wijze waarop het college is omgegaan met bedrijven kan onze goedkeuring wegdragen. Veel bedrijven hebben het zwaar te verduren; de gemeente moet er alles aan doen om de pijn te verlichten, maar mogelijkheden daartoe zijn beperkt. We moeten toch vrezen dat veel bedrijven in Nederland en ook in Heusden het niet zullen bolwerken. Maar ook de financiële gevolgen voor onze gemeente zijn nog volstrekt onduidelijk. Volgens een eerste analyse kunnen de kosten wel oplopen tot ca. 1 miljoen euro en misschien nog wel meer. Er komt compensatie vanuit Den Haag, maar of dat voldoende zal zijn moeten we maar afwachten.

De meicirculaire is inmiddels wel verschenen en geeft een bescheiden ruimte te zien, voor een groot deel geoormerkt en die ruimte zullen we waarschijnlijk ook hard nodig hebben.

Het college kondigt verder aan alle budgetten in de begroting nog eens kritisch te gaan bezien om eventueel ruimte te creëren voor nieuw beleid. Er liggen tal van ambities die we graag willen omzetten in concreet beleid, maar het college heeft daar nog geen financiële gevolgen aan vastgeknoopt. U vraagt nu aan de raad of er nog andere prioriteiten zijn die we graag in de begroting verwerkt hebben. Maar voorzitter, de raad worstelt met hetzelfde probleem als het college: er is nog teveel onzekerheid. Het heeft naar onze mening weinig zin om op dit moment allerlei plannen te presenteren die we erg belangrijk vinden als we tegelijkertijd weten dat de financiële ruimte geen nieuw beleid toelaat. Sterker nog, de kans dat er stevig bezuinigd moet worden achten wij groter. De komende maanden moeten meer duidelijkheid bieden over wat ons te wachten staat. De effecten sociaal domein en de compensatie vanuit het rijk, de gevolgen van Corona met ook hier de compensatie vanuit het rijk, de ruimte die onze eigen begroting nog eventueel biedt. Het college heeft min of meer uitstel gevraagd tot na de vakantie en datzelfde uitstel willen wij als fractie ook vragen. Met andere woorden, wij stellen de raad voor om begin september, dus voordat de begroting volledig is ingevuld, nog eens over deze materie te overleggen met de informatie die dan beschikbaar is. Wij willen hiertoe graag een motie indienen. Wij beseffen dat er weinig tijd is in de voorbereiding naar de begrotingsbehandeling, maar in Coronatijd is al veel mogelijk gebleken, dus waarom dit niet?

Tot zover in eerste termijn.

Motie extra raadsvergadering

De gemeenteraad van de gemeente Heusden, bijeen in zijn openbare vergadering van woensdag 1 juli 2020,

Kennis genomen hebbende van de Voorjaarsnota 2020;

Overwegende

• dat een goede beoordeling van de financiële positie van de gemeente niet goed mogelijk is als gevolg van de vele onzekerheden t.a.v. de uitgaven sociaal domein, de mogelijke financiële effecten van de Coronacrisis, de compensaties hiervoor die het Rijk in het vooruitzicht heeft gesteld en de eventuele beleidsruimte die nog in de begroting is opgenomen;
• dat er in de komende maanden meer zicht zal komen op deze onzekerheden;

Verzoekt het college om in de eerste helft van september een extra raadsvergadering uit te schrijven waarin de raad de financiële situatie beter kan beoordelen en de nodige beleidskeuzes op een meer verantwoorde wijze kan maken;

en gaat over tot de orde van de dag.

Namens de fractie Gemeentebelangen,

Kees Musters

Motie werd met algemene stemmen aangenomen en dus komt er begin september een extra raadsvergadering ter voorbereiding op de begroting 2021.