Beschermd thuis in Heusden
Op de raadsagenda van afgelopen dinsdag stond o.a. het onderwerp beschermd wonen. Dat onderwerp kwam tot nu toe eigenlijk niet of nauwelijks in de raad aan de orde om de simpele reden dat het onderwerp beschermd wonen van oudsher een rijkstaak is geweest. De uitvoering van het beleid werd gedurende vele jaren in handen gelegd van 43 centrumgemeenten; in onze regio Hart van Brabant was dat de gemeente Tilburg. In 2016 kwam de (landelijke) commissie Dannenberg op verzoek van de VNG met een advies om het anders te gaan doen. De commissie kwam met een rapport, getiteld “Van beschermd wonen naar beschermd thuis”.
Beschermd wonen is bedoeld voor iedereen die niet meer zelfstandig kan wonen vanwege psychische of psychosociale problemen; deze mensen zijn aangewezen op begeleiding, soms een zeer intensieve vorm van begeleiding, soms ook minder intensief. De Commissie Dannenberg wil dat beschermd wonen zoveel mogelijk normaliseren. Dat wil zeggen dat mensen die zijn aangewezen op beschermde woonvormen zoveel mogelijk zelfstandig in de wijken komen te wonen, waarbij een soepele op- of afschaling van zorg en ondersteuning vanzelfsprekender moet worden. Er moet een soepele overgang komen tussen maatschappelijke opvang en beschermd wonen.
Landelijk is inmiddels besloten dat de uitvoering van het beleid t.a.v. beschermd wonen verder doorgedecentraliseerd moet worden van de 43 centrumgemeenten naar alle gemeenten in Nederland. Zowel VNG als het Rijk bepleiten daarbij een regionale samenwerking. Alle gemeenten in Nederland krijgen met ingang van 2021 een budget voor dit beleid beschikbaar.
In de regio Hart van Brabant is inmiddels besloten om deze taak regionaal op te pakken en dit te combineren met een aantal andere zorgtaken zoals maatschappelijke opvang, preventieve Geestelijke Gezondheidszorg en verslavingszorg. De gemeentelijke budgetten worden daarbij ingebracht; probleem is alleen dat die budgetten nog steeds niet precies bekend zijn. Maar als de regio dat beleid per 1 januari 2021 moet gaan uitvoeren, dan moet men daar wel klaar voor zijn. En dat vereist de nodige voorbereidingen en daar wordt dus druk aan gewerkt. Er moet een zeer breed palet van ondersteunende voorzieningen beschikbaar komen van lichte vormen van begeleiding tot zware vormen van opvang. De organisatie hiervan is in handen gelegd van een extern adviesbureau, dat inmiddels een zgn. spoorboekje heeft opgesteld. Op basis daarvan is inmiddels een projectorganisatie ingeregeld. Alle negen gemeenten leveren daartoe een bijdrage (m.u.v. Loon op Zand vanwege de beperkte ambtelijke capaciteit) en er zijn al diverse bijeenkomsten geweest. Het spoorboekje dat nu voorligt en dat afgelopen dinsdag in de raad besproken werd betreft een eerste zeer globale uitwerking van het toekomstige beleid, maar veel zaken moeten nog uitgezocht en uitgewerkt worden. De belangen zijn ook best groot, op de eerste plaats natuurlijk voor de mensen die zijn aangewezen op deze maatschappelijke voorzieningen; in onze regio alleen al gaat het om ruim 700 mensen. Maar ook de financiële belangen zijn groot : het totale budget voor deze regio zal naar verwachting in de komende jaren boven de 50 miljoen liggen. En dan ligt er nog een belangrijke organisatorische klus; er zijn in deze regio zo’n 30 instellingen op dit gebied actief en er moet dan ook stevig geïnvesteerd worden in een intensieve en efficiënte samenwerking tussen al deze instellingen en de negen samenwerkende gemeenten. Overigens heeft men ervoor gekozen om de leiding van de projectorganisatie in handen van een externe deskundige te leggen, dit om ervoor te zorgen dat de centrumgemeente Tilburg op een gelijkwaardige wijze samenwerkt met de andere acht gemeenten in de regio.
Veel zaken in deze regionale beleidsnota moeten nog uitgewerkt worden maar de eerste stappen zijn gezet. Een zeer globaal spoorboekje ligt er maar de dienstregeling is nog lang niet klaar, zo werd ook in de raadsvergadering afgelopen dinsdag geconstateerd. Dat geldt zeker voor de specifieke Heusdense situatie; die verdient zeker een nadere uitwerking. DMP diende een motie daartoe in; die motie werd unaniem door de raad aangenomen. Het college heeft dus nog huiswerk te doen.
Kees Musters
Drunen, vrijdag 2 november 2018
Volg mij ook met korte berichtjes op: www.twitter.com/keesmusters