Actuele Zaken & Columns.

07-02-2020: Regionale samenwerking (1)

Deel deze column:

Strategische Agenda Regio Noordoost-Brabant

De gemeenteraad van Heusden is de komende twee weken druk bezig met regionale samenwerking. Volgende week woensdag is er een Radenavond in de regio Hart van Brabant met als thema de Regionale Energie- en Klimaat Strategie; de week erna is er een zgn. Verenigde Voorbereidende Bijeenkomst in de Regio Noordoost-Brabant. Alles onder het motto “alleen gaat het sneller maar samen kom je verder”. Toch staat met name de samenwerking in Noordoost-Brabant de laatste jaren nogal ter discussie. In dit samenwerkingsverband werken 17 gemeenten en twee waterschappen op bestuurlijk niveau samen om de regio op een hoger niveau te brengen. Steeds vaker doemen in de afgelopen jaren vragen op of die samenwerking nou wel zo effectief was en is. Gemeenten betalen nog niet eens zo’n grote bijdrage (voor Heusden is dat drie euro per inwoner), dus dat is niet het grootste bezwaar. De samenwerking moet vooral een meerwaarde bieden en juist daar zit het probleem.

Het afgelopen jaar is er een evaluatie van de samenwerking geweest. Conclusie was o.a. dat de regio teveel ambities en doelen had, die bovendien zo abstract geformuleerd waren, dat niemand dat terugzag in concreet beleid. Gevolg daarvan was ook dat de verantwoording van het beleid “weleens troebel”  (citaat uit de regionale agenda) was. Een onderzoek van drie rekenkamers uit de regio wees uit dat de gemeenteraden teveel op afstand stonden en dat er dus feitelijk te weinig democratische controle op het beleid is. Dat alles heeft nu geleid tot een regionale agenda en een regionale vergadering van raadsleden en waterschapsbestuurders. Dit in navolging van bijvoorbeeld de regio Hart van Brabant waar de Verenigde Vergadering zelfs in de Gemeenschappelijke Regeling geregeld is en die inmiddels al twee keer heeft plaats gevonden.
Een extra element in die troebele verantwoording was de mix van bestuurlijke samenwerking in de  Regio Noordoost-Brabant en de samenwerking overheid-bedrijfsleven-onderwijs (triple helix samenwerking) in Agrifood Capital. Voor buitenstaanders was het verschil nauwelijks zichtbaar of begrijpelijk en ook in de verantwoording liepen zaken nog wel eens door elkaar. Om die reden is er nu voor gekozen om voor Agrifood Capital een afzonderlijke regionale agenda te maken, waarover een volgend keer meer.

Terug naar de Regionale Agenda van Noordoost-Brabant, getiteld:
Richting 2030
Samenwerkingsagenda overheden Noordoost-Brabant
Samen werken we aan een regio waar het goed wonen, werken en leven is: nu en in de toekomst

Een mooie en inspirerende titel; de uitdagingen voor de regio zijn dan ook groot. Genoemd worden o.a. de energietransitie (de overgang van fossiele brandstoffen naar duurzame energie), de klimaatveranderingen, de verduurzaming van onze economie, de transitie van traditionele landbouw naar kringlooplandbouw. De agrarische sector is in deze regio van groot belang en dus is die landbouwtransitie een belangrijk element in die regionale agenda. Deze ontwikkelingen vragen om een aantrekkelijke leefomgeving en een goede bereikbaarheid van voorzieningen, maar door vergrijzing en het wegtrekken van jongeren staan die voorzieningen en daarmee de leefomgeving juist onder druk. De regionale samenwerking in de komende jaren gaat zich dan ook richten op een vijftal thema’s of hoofdopgaven, waarbij bij elke hoofdopgave ook enkele concrete acties voor de korte termijn worden genoemd (ter illustratie noem ik bij elke opgave één item)

  • Een vitale leefomgeving: doel is een aantrekkelijke en gezonde leefomgeving met sterke steden en een vitaal platteland (o.a. het opstellen en uitvoeren van de Regionale Energie Strategie)
  • Duurzame bereikbaarheid: goede verbindingen in de regio voor fiets en OV en optimale verbindingen met omliggende regio’s (o.a. versneld aanpakken van knelpunten in het spoornetwerk en op rijkswegen)
  • Aantrekkelijk vestigingsklimaat: ruimte voor banen in de toekomst met voldoende mogelijkheden voor innovatie en experimenteren (o.a. realisatie van circulair bedrijventerrein in Heesch-west)
  • Behoud van talent: jongeren langer in onze streek behouden en jonge gezinnen weer terug laten keren (zorgen voor goede opleidingen en stimuleren van de juiste bedrijvigheid)
  • Een sterk verhaal: onze regio meer uitdragen naar de buitenwereld, zowel nationaal als internationaal (o.a. een jaarlijks netwerkevent met belangrijke stakeholders)

In de Verenigde Voorbereidende Bijeenkomst van 19 februari kunnen regionale bestuurders zich uitspreken over het nu voorliggende concept. Iedereen kan suggesties aandragen en/of wijzigingsvoorstellen indienen. De vergadering kan zich dan vervolgens over die voorstellen uitspreken. De Bestuurlijke Regiegroep (het algemeen bestuur van de regio) bepaalt daarna wat men met de besluiten van de vergadering gaat doen, maar je mag ervan uitgaan dat een breed gedragen besluit dan ook overgenomen gaat worden.

De Regionale Agenda is een beleidsprogramma met veel mooie en moeilijke woorden, maar waar het straks op aan komt, dat zijn de daadwerkelijke daden. De Bestuurlijke Regiegroep gaat op basis van de Regionale Agenda jaarlijks een uitvoeringsprogramma opstellen en dan zal blijken wat er van al die mooie woorden terecht komt.

Drunen, vrijdag 7 februari 2020

Kees Musters

Volg mij ook met korte berichtjes op:     www.twitter.com/keesmusters           

Nieuwe zaken & columns