Financieel infuus?

Afgelopen maandag kwamen in een vergadering van het Algemeen Bestuur van Baanbrekers de jaarstukken over 2015 en de geactualiseerde begroting 2016 en volgende jaren aan de orde. Die stukken roepen een divers beeld op. Enerzijds zie je dat er binnen de organisatie ontzettend veel gebeurt en dat er ook ontzettend veel bereikt wordt. Als je het jaarverslag over 2015 leest, dan zie je dat Baanbrekers op allerlei terreinen veel activiteiten verricht. Anderzijds blijkt uit alle stukken dat de financiële structuur van de organisatie aan alle kanten tekort schiet. Het jaar 2015 leverde een negatief resultaat op van ruim 3,5 miljoen (conform de begroting). Er waren eerder in de bestuursrapportages al enkele forse tegenvallers gemeld, maar die werden toevalligerwijs redelijk gecompenseerd door enkele meevallers, waardoor het resultaat toch nog uitkwam op het verwachte tekort. Ook de begroting voor 2016 en volgende jaren werd geactualiseerd want ontwikkelingen in participatieland gaan snel en de prognose t.a.v. de financiële resultaten zijn nou niet bepaald florissant te noemen.

Eerst maar even terugblikken op 2015. Zoals gezegd het jaarverslag vermeldt vele activiteiten, maar ik beperk me op deze plaats maar even tot de hoofdtaken. Dat is op de eerste plaats het verstrekken van bijstandsuitkeringen. In het afgelopen jaren kwamen er ruim 1.400 aanvragen voor een uitkering binnen; 63% daarvan werd bij de poort tegengehouden, want een bijstandsuitkering krijg je niet zo maar. Niettemin nam het uitkeringenbestand in 2015 toch weer toe; eind 2015 zaten er ruim 1.600 mensen in de uitkering. Er mag dan wel sprake zijn van een licht economisch herstel, maar bij de bijstandsuitkeringen merk je daar nog bijzonder weinig van. Baanbrekers stelt zich als belangrijkste doel om mensen weer terug naar werk te geleiden. In dat kader worden diverse activiteiten verricht. Zo werden er 160 personen op een werkervaringsplaats gezet, er werden ruim 800 vacatures opgehaald, veel mensen worden via detachering bij bedrijven of andere organisaties ondergebracht, omzet 1,3 miljoen. Veel klanten zijn ook werkzaam bij het werkbedrijf van Baanbrekers; de omzet van dat bedrijf steeg naar ruim 2,8 miljoen. Via het Transferium werden 180 klanten in contact gebracht met bedrijven, vaak met een baan tot gevolg. Er zijn nog altijd een dikke 600 WSW-ers in loondienst. En ook een belangrijk cijfer: bijna 400 mensen werden gematcht zoals dat heet, ofwel begeleid naar een reguliere baan. Tot slot het Talent2Work concept, dat in de afgelopen jaren erg succesvol blijkt te zijn. Baanbrekers zelf telt zo’n 800 medewerkers en behoort daarmee tot de grootste werkgevers van onze drie gemeenten. Een groot deel werkt bij WML-Facilitair, sinds enkele maanden volledig dochterbedrijf van Baanbrekers. Daar werken een kleine 300 mensen. Tot zover een kleine greep uit de vele activiteiten.

De financiële structuur van de organisatie is echter totaal achtergebleven bij al deze nieuwe ontwikkelingen. De drie gemeenten stellen uiteraard de rijksbudgetten voor (bijzondere) bijstandsuitkeringen en re-integratie beschikbaar en daarnaast betalen de gemeenten nog een bijdrage in de zgn. apparaatskosten. Maar dat bedrag (4,4 miljoen) stamt nog uit de tijd van de voormalige ISD en sindsdien is er veel veranderd. Toen waren er nog 800 bijstandsklanten, dat aantal is nu dus ruim verdubbeld. Bovendien heeft Baanbrekers de laatste jaren op verzoek van de drie gemeenten allerlei taken bijgekregen zoals deelname in de sociale wijkteams, uitvoering van het armoedebeleid, verstrekken van de eenmalige uitkering. Voor die extra taken krijgt Baanbrekers geen extra geld ter beschikking en dus wordt men geacht die taken te verrichten met het bestaande budget. Dat gaat natuurlijk niet en het gevolg is dat Baanbrekers dan ook jaar in, jaar uit met grote tekorten wordt geconfronteerd die dan weer door de drie gemeenten moeten worden aangevuld. Daar komt nog bij dat er allerlei extra taken op Baanbrekers gaan afkomen, althans als de gemeenten daarvoor de beleidskeuzes maken, want dat is nog altijd niet gebeurd. Zo wordt er steeds vaker een beroep op Baanbrekers gedaan voor participatie-activiteiten en de nieuwe Participatiewet geeft ook aan dat de gemeenten iets moeten gaan doen met het zgn. nieuwe beschutte werken nu de oude WSW op slot zit. Dat zijn nieuwe taken waar een behoorlijk kostenplaatje aanhangt. Baanbrekers is uitstekend in staat om die nieuwe taken uit te voeren, maar dan moeten de drie gemeenten wel de nodige keuzes maken en vervolgens daar ook geld voor beschikbaar stellen. Want de huidige bijdrage apparaatskosten van 4,4 miljoen is volstrekt ontoereikend voor de taken die men nu al verricht. We moeten naar een sluitende (meerjaren-) begroting met al dan niet daarin nieuwe taken opgenomen en een daaraan aangepaste gemeentelijke bijdrage in de exploitatie van Baanbrekers. Want je kunt zo’n excellente organisatie niet permanent aan het financiële infuus houden.

Kees Musters

Drunen, vrijdag 15 april 2016

Volg mij ook met korte berichtjes op:     www.twitter.com/keesmusters