28.157 bomen geรฏnspecteerd
Eigenaars van bomen hebben een zorgplicht: je moet er als eigenaar voor zorgen dat de boom geen gevaar kan opleveren voor het publiek. Als er ongelukken gebeuren, bijvoorbeeld als gevolg van vallende dode takken of nog erger, een boom die omvalt, dan is de eigenaar in principe aansprakelijk tenzij die kan aantonen dat hij aan zijn zorgplicht heeft voldaan. Dit geldt ook voor gemeenten en in dat kader heeft de gemeente Heusden opdracht gegeven aan een extern adviesbureau om het bomenbestand in openbaar gebied te inventariseren en op kwaliteit te beoordelen. Het bureau is de afgelopen maanden aan de slag gegaan en deze week kwam het college met een raadsinformatiebrief over dit onderwerp met uiteraard een uitvoerige rapportage, genaamd BoomVeiligheidsControle Heusden (BVC).
De rapportage geeft best interessante informatie. In totaal blijken er in de gemeente Heusden 28.157 bomen te staan (bosgebieden niet meegerekend). Verreweg de meest voorkomende soort is de eik (7708 exemplaren); daarnaast veel essen (3147), lindes (2520) en esdoorns (2322). Van de vele andere soorten zoals platanen, beuken, populieren e.d. komen rond de 1.000 exemplaren voor. Opvallend is dat het overgrote deel van de bomen geplant is in de jaren 70 en daarna; dat betekent dat de meeste bomen nog geen 50 jaar oud zijn. Er zijn maar enkele honderden echt oude bomen van meer dan 100 jaar.
Niet de leeftijd van de bomen is het belangrijkst, het gaat vooral om de kwaliteit. Belangrijke conclusie uit het rapport is dat 75% van het totale areaal een voldoende kwaliteit heeft; 22% van de bomen heeft een onvoldoende conditie hetgeen betekent dat ze nauwelijks meer groeien. Maar dan is er nog een kleine restcategorie van bomen waar het niet zo goed mee gaat: rond de 650 bomen (2%) zijn op sterven na dood en moeten op korte termijn gekapt worden en bij 225 bomen is de conditie zo slecht dat ze uit veiligheidsoverwegingen onmiddellijk gekapt moeten worden.
En dan zijn er nog enkele specifieke boomsoorten waar bepaalde problemen spelen zoals de 3150 essen in onze gemeente; de helft daarvan is meer of minder aangetast door de essentaksterfte. En zo zijn er ook nog bijna 100 kastanjes die aangetast zijn door de kastanjebloedingsziekte.
De informatie in deze rapportage moet natuurlijk ook leiden tot maatregelen. Achterstallig onderhoud moet ingehaald worden (het college stelt een planmatige aanpak voor want niet alles hoeft meteen te gebeuren); bomen die een acuut veiligheidsprobleem opleveren moet wel op zeer korte termijn aangepakt worden. Dat laatste heeft betrekking op 859 bomen waarvan een aantal achterstallig onderhoud heeft en dringend gesnoeid moeten worden; sommige bomen zullen ook direct verwijderd moeten worden. Dat korte termijn werk kan niet door de eigen buitendienst verricht worden; daarvoor schiet de beschikbare capaciteit tekort en dat moet dus worden uitbesteed. Bomen die gekapt moeten worden zullen in principe vervangen worden door nieuwe bomen, al zal dat niet altijd meteen gebeuren. Het beschikbare vervangingsbudget ad 45.000 euro is daarvoor niet toereikend. Geschat wordt dat er een kleine 100.000 euro nodig zal zijn om alle bomen die gekapt moeten worden te vervangen. Het ontbrekende bedrag komt in de voorjaarsnota terug waarbij de raad kan bepalen of men dat geld daarvoor inderdaad beschikbaar wil stellen. Voor de genoemde aanbesteding is overigens ook geen budget beschikbaar; ook dat zal de gemeenteraad nog beschikbaar moeten stellen via de periodieke bestuursrapportage. Veel keus heeft de gemeenteraad niet; immers als de veiligheid van het publiek in het geding is, dan mag je als overheid niet veel risicoโs lopen.
Drunen, vrijdag 21 mei 2021
Kees Musters
Volg mij ook met korte berichtjes op: www.twitter.com/keesmusters
