Heusden scoort goed op afvalbeleid

De gescheiden inzameling van o.a. GFT-afval verloopt niet altijd even soepel, zo blijkt uit berichten de laatste weken. Uit die berichten blijkt namelijk dat er recent al drie vrachten van GFT-afval zijn afgekeurd vanwege het feit dat er teveel andere afvalstoffen tussen het GFT-afval zaten. Opvallend want in de afgelopen jaren hebben we daar nooit iets over gehoord. Kennelijk zijn er toch inwoners die van alles en nog wat onder het groenafval stoppen en als zo’n vracht dan wordt afgekeurd, dan leidt dat tot hoge extra kosten om het afval als restafval te verwerken. Dat kan best fors oplopen tot enkele duizenden euro’s per vracht. Die extra kosten moeten uiteindelijk weer doorberekend worden in de afvalstoffenheffing en dat betekent dus weer dat alle inwoners moet opdraaien voor de gevolgen van een slecht scheidingsgedrag van enkele inwoners. Het zijn niet alleen de financiële gevolgen die dit gedrag afkeurenswaardig maken, ook het feit dat al dat GFT-afval dat andere burgers wel keurig gescheiden inzamelen en die daar ook extra moeite voor moeten doen, nu moeten constateren dat al die extra moeite vergeefs is geweest, sterker nog, zij moeten er extra geld voor betalen. Echt asociaal gedrag dus.

Eind maart kregen we als raadsleden nog een rapport over het afvalbeleid in Heusden. In 2017 werd het omgekeerd inzamelen geleidelijk ingevoerd; in 2018 had de gehele gemeente daar mee te maken. Nu ligt er een rapport “Benchmark Huishoudelijk afval” over het afvalbeleid in 2018:  een keur aan cijfers over de afvalinzameling in Heusden in vergelijking tot een aantal andere gemeenten die redelijk vergelijkbaar zijn met onze gemeente. Heusden valt in klasse D, de klasse met 0-19% hoogbouw, want die hoogbouw is in dit verband wel een belangrijke factor. Men heeft het afvalbeleid van diverse gemeenten geanalyseerd en vergeleken op een aantal punten: milieu (hoeveelheid restafval en scheidingspercentage), kosten, dienstverlening en regievaardigheden. Op al die punten scoort Heusden uitstekend m.u.v. de regievaardigheden.

Als het gaat om de milieueffecten, dan scoort Heusden wel uitzonderlijk goed. De hoeveelheid restafval in kg/inwoner is 65, terwijl dat in de klasse D-gemeenten gemiddeld 129 is, bijna het dubbele. Het scheidingspercentage ligt in Heusden met 87% ook aanzienlijk hoger dan in andere gemeenten (75%). De CO2 reductie in kg. per inwoner (minder restafval betekent dat er minder verbrand hoeft te worden) is in Heusden 367, terwijl dat bij andere gemeenten 264 bedraagt. Prima resultaten dus die vooral worden toegeschreven aan het omgekeerd inzamelen. Het resultaat op de CO2-reductie is zelfs het beste van alle gemeenten uit die klasse D!

Ook wat de kosten betreft komt Heusden gunstig tevoorschijn: de afvalbeheerkosten per aansluiting zijn hier 130 euro, terwijl dat in andere vergelijkbare gemeenten aanzienlijk hoger ligt (gemiddeld 139 euro). Het voordeel zit vooral in de inzamelkosten, de verwerkingskosten van het afval zijn wat hoger. Overigens is al langer bekend dat Heusden erg goedkoop is ten opzichte van andere gemeenten. In de COELO-atlas kunnen we de cijfers voor alle Nederlandse gemeenten terugvinden en dan blijkt dat Heusden in 2018 op de 69^e plaats staat (van de 380 gemeenten). In 2019 stonden we zelfs op plaats 22.
En ook op het punt van dienstverlening scoort Heusden uitzonderlijk goed, een score van 298 punten, terwijl dat bij de andere gemeenten gemiddeld op 269 uitkomt.

Alleen bij de zgn. regievaardigheden scoort Heusden (score van 11 punten) slechter dan andere gemeenten (gemiddelde score 14).  Verklaring hiervoor zit vooral in het feit dat in Heusden minder overleg over het afvalbeleid met de inwoners plaats vindt.  De gemeente Heusden moet dus kennelijk nog meer aandacht besteden aan communicatie en overleg met inwoners.

Toch zijn er ook belangrijke minpunten zoals zwerfafval, illegale afvaldumpingen in het buitengebied en de bijplaatsingen bij de ondergrondse afvalcontainers. Die bijplaatsingen vormen vooral een grote bron van ergernis. Alleen al in de kern Drunen zijn er per jaar meer dan 1.400 bijplaatsingen geconstateerd, in kleinere kernen zoals Haarsteeg en Herpt is dat gelukkig aanzienlijk minder (ook relatief gezien). Het aantal illegale afvaldumpingen in het buitengebied is in 2019 aanzienlijk gedaald. Waren er in 2018 nog 335 afvaldumpingen, in 2019 was dat gedaald naar 181 (iets wat veel mensen niet zullen verwachten). Dat geldt eigenlijk ook voor het zwerfafval. Mensen ergeren zich daar aan en hebben het idee dat er overal erg veel zwerfafval ligt. Toch blijkt uit de zwerfafvalmeting dat Heusden hier heel gemiddeld scoort ten opzichte van andere gemeenten.
Neemt niet weg dat zaken als illegale afvaldumping, bijplaatsingen, zwerfafval en restafval in de GFT-bak, waar we dit verhaal mee begonnen, behoren tot de categorie asociaal gedrag waarvoor alle burgers een stevige rekening gepresenteerd krijgen.

Drunen, vrijdag 24 april 2020

Kees Musters

Volg mij ook met korte berichtjes op:     www.twitter.com/keesmusters