Wel of geen zonnevelden?

Precies een maand geleden schreef ik op deze plaats dat de eerste zonnevelden in de gemeente Heusden er aan zitten te komen. Komende dinsdag zal de gemeenteraad zich over het raadsvoorstel met betrekking tot een tweetal projecten in onze gemeente buigen. Het gaat daarbij om de toewijzing van een tweetal locaties voor zonnevelden in Oudheusden en in Elshout. Let wel, alleen nog maar het aanwijzen van locaties; daarna komt nog een reeks van procedures met inspraakmogelijkheden voordat er van realisatie sprake kan zijn. Nog een hele weg te gaan dus. Inmiddels zijn er wel nieuwe ontwikkelingen. Zoals ik een maand geleden al schreef: er komt in de maatschappelijke discussie steeds meer weerstand tegen grote zonnevelden, zeker als blijkt dat enkele grote “energiecowboys” met de grote winsten gaan slepen. In Heusden hebben we in september 2019 de gemeentelijke zonnevisie vastgesteld. Ook daarin wordt een grote voorkeur uitgesproken voor zon op dak, maar zonnevelden worden niet uitgesloten. Reden daarvoor is dat alleen zon op dak niet toereikend zal zijn om in onze energiebehoefte te voorzien, zelfs als we van alle mogelijkheden gebruik maken. Om de energietransitie tot een goed einde te brengen (in 2050 moeten we CO2-neutraal zijn en mag er geen fossiele brandstof meer gebruikt worden) moeten we alle beschikbare mogelijkheden inzetten. Windenergie, zonne-energie op dak en op de grond zijn dan onvermijdelijk, zo wijzen berekeningen uit.

Maar er komen de laatste tijd ook meer tegengeluiden, waaronder dus een pleidooi om terughoudend om te gaan met zonnevelden en veel meer nadruk te leggen op zon op dak. Ook in Heusden werden er vragen aan het college gesteld op dit punt, maar het college houdt vast aan de vastgestelde zonnevisie. Wat mij betreft terecht, want dat is het beleidskader dat de gemeenteraad in Heusden heeft vastgesteld en daaraan is het college gebonden.
Veel belangrijker vind ik de vraag of het in de zonnevisie vastgestelde beleid ook zorgvuldig kan worden uitgevoerd. Met name het aspect van participatie van onze inwoners is daarbij van groot belang. Participatie met betrekking tot de zeggenschap, zowel bij de totstandkoming van een zonneveld als bij de exploitatie daarna en participatie met betrekking tot eigendom en winstdeling. In het nationale Klimaatakkoord is bijvoorbeeld als doelstelling 50% eigendom van de lokale bevolking opgenomen. In de gemeentelijke zonnevisie zijn de doelstellingen met betrekking tot participatie vastgelegd en het is belangrijk om vooraf te toetsen of de realisatie van die doelstellingen ook in voldoende mate geborgd is. Dat geldt overigens ook voor andere doelstellingen zoals de ruimtelijke inpassing van een zonneveld en het feit dat zonnevelden niet op kostbare landbouwgronden gerealiseerd worden.

Zon op dak blijft wel de belangrijkste prioriteit. Wat dat betreft is er ook een belangrijke ontwikkeling te melden. Een zonneveld in de directe omgeving van Hedikhuizen zoals aanvankelijk de bedoeling was, is niet haalbaar gebleken. Men kon geen geschikte locatie vinden. Nu ligt er een alternatief voorstel om gebruik van zonne-energie in Hedikhuizen mogelijk te maken: zon op dak bij een bedrijfsuitbreiding van het bedrijf van Arno van den Dungen BV. Dat bedrijf heeft een aanvraag ingediend voor een flinke bedrijfsuitbreiding aan de Lambertusstraat in Hedikhuizen. Het bedrijf wil dat graag combineren met een groot aantal zonnepanelen op het dak van de te bouwen bedrijfshal. Samen met de Coöperatie Hedikhuizen Duurzaam wil men op deze wijze de kern Hedikhuizen van duurzame energie voorzien. Een prima initiatief waarbij een zonneveld bij Hedikhuizen voorlopig van de baan is. Het college heeft inmiddels besloten om in principe medewerking te willen verlenen aan deze plannen, maar die plannen moeten nog wel verder uitgewerkt worden.
En dan is er nog een tweede initiatief in Hedikhuizen: volgens het Brabants Dagblad van vandaag wil Hedikhuizen Duurzaam ook samenwerken met tomatenkwekerij Pijpers aan de Groenstraat. Dat bedrijf is momenteel bezig met de aanleg van een groot waterbassin en op het water in dat bassin kunnen zo’n 1200 drijvende panelen gelegd worden. Geen zon op dak weliswaar, maar toch vergelijkbaar. Prima initiatieven dus

Het blijft hoe dan ook wenselijk dat ook in Heusden ervaring wordt opgedaan met zonnevelden want die zullen zeker noodzakelijk zijn. Komende dinsdag zal de gemeenteraad zijn oordeel over de twee projecten in Oudheusden en in Elshout geven. Met name bij het project in Oudheusden lijken de initiatiefnemers de zaken goed geregeld te hebben, al blijven er altijd vraagpunten. Het project in Elshout lijkt wat dat betreft minder ver in zijn ontwikkeling.

Drunen, vrijdag 26 maart 2021

Kees Musters

Volg mij ook met korte berichtjes op:     www.twitter.com/keesmusters